Η Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities) θεωρείται σταθμός και ορόσημο στην παγκόσμια ιστορία της αναπηρίας, αλλά και χάρτης πορείας των κρατών για τη διαχείριση της αναπηρίας. 

Διευκρινίζει και αποσαφηνίζει με ποιο τρόπο όλα τα δικαιώματα και ελευθερίες εφαρμόζονται για τα άτομα με αναπηρίες και σκοπό έχει να προωθήσει, προστατεύσει και διασφαλίσει την πλήρη και ίση απόλαυση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών για τα άτομα με αναπηρίες. Καθορίζει επίσης τις υποχρεώσεις των κρατών μελών του ΟΗΕ και υποδεικνύει μέτρα για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες.

Οι γενικές αρχές στις οποίες στηρίζεται η Σύμβαση είναι:

    ● Ο σεβασμός για την εγγενή αξιοπρέπεια, ατομική αυτονομία, περιλαμβανομένης της ελευθερίας ατομικών επιλογών και της ανεξαρτησίας των ατόμων
    ● Η μη διάκριση
    ● Η πλήρης και αποτελεσματική συμμετοχή και ενσωμάτωση στην κοινωνία
    ● Ο σεβασμός για τη διαφορετικότητα και αποδοχή των ατόμων με αναπηρίες, ως μέρος της ανθρώπινης διαφορετικότητας και της ανθρωπότητας
    ● Η ισότητα ευκαιριών
    ● Η προσβασιμότητα
    ● Η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών
    ● Ο σεβασμός για τις εξελισσόμενες δυνατότητες των παιδιών με αναπηρίες και ο σεβασμός για το δικαίωμα των παιδιών με αναπηρίες να διαφυλάξουν την ταυτότητά τους.


Η Κυπριακή Δημοκρατία κύρωσε τη Σύμβαση με τον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και περί Συναφών Θεμάτων (Κυρωτικό) Νόμο του 2011, Ν. 8(ΙΙΙ)/2011 που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 4.3.2011. Με την ψήφιση του Νόμου, η Σύμβαση και το Πρωτόκολλο ενσωματώνονται στην κυπριακή νομοθεσία. H Σύμβαση του ΟΗΕ και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο τίθενται σε ισχύ για την Κυπριακή Δημοκρατία από την 27η Ιουλίου 2011.

Το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του στις 9 Μαΐου 2012 όρισε τους απαραίτητους μηχανισμούς εφαρμογής και παρακολούθησης της Σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 33 της Σύμβασης.

    ● Το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες έχει αναλάβει το ρόλο του Κεντρικού Σημείου για την εφαρμογή της Σύμβασης.
    ● Το Παγκύπριο Συμβούλιο για τα Άτομα με Αναπηρίες (ΠΣΑΑ), που λειτουργεί στα πλαίσια των περί Ατόμων με Αναπηρίες Νόμων 2000-2007 ως συμβουλευτικό σώμα, ασκεί το ρόλο του Συντονιστικού Μηχανισμού.
    ● Η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων/Αρχή Ισότητας ορίστηκε ως ο Ανεξάρτητος Μηχανισμός για την προώθηση, προστασία και παρακολούθηση της Σύμβασης.


Το Παγκύπριο Συμβούλιο για τα Άτομα με Αναπηρίες, ως ο Συντονιστικός Μηχανισμός για τη διευκόλυνση των δράσεων εφαρμογής της Σύμβασης, ενέκρινε στις 7.11.2012, τη σύσταση οκτώ Θεματικών Τεχνικών Επιτροπών για να εργαστούν παράλληλα για την ετοιμασία της πρώτης Εθνικής Έκθεσης της Κύπρου προς τον ΟΗΕ για την εφαρμογή της Σύμβασης και του πρώτου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Αναπηρία, σε οκτώ θεματικές ενότητες που έκρινε ως προτεραιότητες για την Κύπρο. Οι οκτώ Θεματικές Τεχνικές Επιτροπές και τα κυριότερα άρθρα της Σύμβασης που αφορούν είναι :

    ● Τεχνική Επιτροπή Ισότητας, καταπολέμησης των διακρίσεων, ευαισθητοποίησης και στατιστικών ( Άρθρα 5,8,31)
    ● Τεχνική Επιτροπή Προσβασιμότητας στο Φυσικό και Δομημένο Περιβάλλον (Άρθρα 9,30)
    ● Τεχνική Επιτροπή Προσβασιμότητας στις Μεταφορές (Άρθρο 9)
    ● Τεχνική Επιτροπή Προσβασιμότητας στην Πληροφόρηση (Άρθρα 9, 21)
    ● Τεχνική Επιτροπή Ανεξάρτητης Διαβίωσης, Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, Κινητικότητας και Κοινωνικής Προστασίας (Άρθρα 19, 20, 28, 30)
    ● Τεχνική Επιτροπή Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης (Άρθρα 24, 26)
    ● Τεχνική Επιτροπή Υγείας και Αποκατάστασης (Άρθρα 25, 26)
    ● Τεχνική Επιτροπή Απασχόλησης (Άρθρο 27)


Η πρώτη Έκθεση της Κύπρου για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, καθώς και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αναπηρία 2013 – 2015 που ολοκληρώθηκαν και παρουσιάζονται πιο κάτω στα ελληνικά και αγγλικά, είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας των κρατικών υπηρεσιών και εμπλεκόμενων φορέων, με συντονισμό από το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες ως το Κεντρικό Σημείο στην Κύπρο για την εφαρμογή της Σύμβασης, μετά από τις ακόλουθες ενέργειες:

    ● Ορίστηκαν 81 Σημεία Επαφής σε 65 κρατικές υπηρεσίες αρμόδιες για θέματα αναπηρίας (από 55 Διοικήσεις/Τμήματα/Υπηρεσίες Υπουργείων, 8 Ημικρατικούς Οργανισμούς και 2 Ενώσεις Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης) και διοργανώθηκε εργαστήριο και συναντήσεις ενημέρωσης για τους όρους εντολής τους.
    ● Συμπληρώθηκε η σύνθεση των Θεματικών Τεχνικών Επιτροπών με τον ορισμό 10 εκπροσώπων της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων καθώς και 7 εκπροσώπων του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων- ως παρατηρητών.
    ● Συγκεντρώθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από όλες τις αρμόδιες για θέματα αναπηρίας κρατικές υπηρεσίες, μέσω της συνεισφοράς τους σε ειδικό έντυπο που σχεδιάστηκε για το σκοπό αυτό.
    ● Πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις και διαβουλεύσεις πάνω στο περιεχόμενο της έκθεσης, σε συνεδρίες των οκτώ Θεματικών Τεχνικών Επιτροπών, που λειτούργησαν στα πλαίσια του Συντονιστικού Μηχανισμού για τη διευκόλυνση των δράσεων εφαρμογής της Σύμβασης, κατά την περίοδο Φεβρουαρίου – Ιουλίου 2013.
    ● Εξασφαλίστηκε η συγκατάθεση των αρμόδιων, για την υλοποίηση των δράσεων, Υπηρεσιών.
    ● Η Έκθεση και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, υιοθετήθηκαν από το Παγκύπριο Συμβούλιο για τα Άτομα με Αναπηρίες (ΠΣΑΑ), ως Συντονιστικό Μηχανισμό για τη διευκόλυνση των δράσεων εφαρμογής της Σύμβασης. Η Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων, που συμμετέχει στο ΠΣΑΑ, επιφυλάχθηκε για διατήρηση του δικαιώματος της να υποβάλει τη δική της έκθεση (Shadow Report) προς την Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Η Έκθεση επίσης, περιλαμβάνει απόψεις της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ως του Ανεξάρτητου Μηχανισμού για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης.
    ● Η Έκθεση και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεδρία του στις 26.7.2013 και κατατέθηκαν στην Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.


Τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες σε προσβάσιμη μορφή (ακουστική μορφή, σε νοηματική γλώσσα και σε easy to read) μπορείτε να την βρείτε στην ιστοσελίδα http://prosvasimo.gr/el/sumvash-ohe-easytoread-me-video-kai-hxo

Πηγή: www.mlsi.gov.cy