ΟΙ ΜΕΛΙΣΣΕΣ ΚΑΙ Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΓΥΡΗ

Ο πρώτος «τρύγος» του μελιού έχει ήδη πραγματοποιηθεί και οι περισσότεροι μελισσοκόμοι μεταφέρουν τις κυψέλες τους στα βουνά, ώστε οι μελισσούλες να τρυγήσουν το θυμάρι και πολλά άλλα βότανα που ανθίζουν αυτή την εποχή. Την περίοδο αυτή συλλέγεται επίσης ο βασιλικός πολτός και η γύρη, δύο αξεπέραστα προϊόντα, που χάρη στην ύπαρξη και τη δουλειά των μελισσών, χρησιμοποιούμε προς όφελος της υγείας μας.

ΜΕΛΙΣΣΑ

ΤΡΟΦΟΣ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ. ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΟΣ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ
Τη γύρη τη συλλέγουν οι μέλισσες από τα διάφορα λουλούδια στα οποία προσγειώνονται κατά τη διάρκεια των καθημερινών τους πτήσεων. Το υλικό που αντλούν είναι τα καθεαυτά σπερματοζωάρια των λουλουδιών. Είναι, δηλαδή, ένα κολλώδες υλικό σαν πούδρα που το εμπεριέχουν τα αρσενικά λουλούδια, αυτά που στο άνθος τους έχουν τους λεγόμενους στημόνες. Έτσι η μέλισσα καταφθάνει σ’ ένα λουλούδι για να ρουφήξει το νέκταρ και να πάρει τη γύρη.

Τη γύρη την μαζεύει κυρίως σε ακανόνιστα σφαιρίδια κάτω από τα πόδια της, αλλά και εκ των πραγμάτων κολλάει στις τρίχες που έχει στο σώμα της και στις επόμενες προσγειώσεις κάποια ποσότητα θα πέφτει και θα κολλάει στα θηλυκά λουλούδια, επάνω στο λεγόμενο στίγμα, που είναι η είσοδος της υπερόας, δηλαδή η ωοθήκη των λουλουδιών. Τότε το φυτό γίνεται ικανό να σχηματίσει τους σπόρους του. Η γύρη που παραμένει επάνω στη μέλισσα ανακατεύεται με το νέκταρ των λουλουδιών, καθώς και με άλλες ουσίες που εκκρίνει το ίδιο το έντομο και στο τέλος μεταφέρεται στην κυψέλη σε σχήμα σφαιρικό και ακανόνιστο.

Στο ημερήσιο ταξίδι τους, δηλαδή, οι μέλισσες, ανακατώνουν τη γύρη με νέκταρ, ώστε να κολλήσουν τα εκατομμύρια των κόκκων της και να σχηματίσουν τα σφαιρίδια που φέρνουν στην κυψέλη. Εκεί εναποθέτουν το εμπλουτισμένο υλικό στα εξάγωνα κελιά της κηρήθρας και με αυτό ταΐζουν τα νεογνά τους. Γι’ αυτό η γύρη συχνά αναφέρεται και ως το «ψωμί των μελισσών».

Από τη φύση της η γύρη περιέχει όλα τα απαραίτητα δομικά στοιχεία και όλη τη ζωτική ενέργεια για να δημιουργήσει και να υποστηρίξει νέα ζωή.

Η μελισσογύρη είναι μια αναντικατάστατη πηγή από φυσικές πρωτεΐνες. Μάλιστα, είναι η πλουσιότερη φυσική τροφή όχι μόνο σε πρωτεΐνες αλλά και σε βιταμίνες, αμινοξέα, ζάχαρα, λιπαρές ουσίες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, αυξηντικούς παράγoντες, ορμόνες, ένζυμα και άλλα άκρως απαραίτητα συστατικά για τον οργανισμό μας.

Απο κάθε λουλούδι παίρνουμε γύρη με διαφορετική περιεκτικότητα σε όλα τα παραπάνω, γι’ αυτό συνήθως η γύρη είναι ανάμικτη με πολλά είδη λουλουδιών και πολύ συχνά είναι και πολύχρωμη, όπως και τα διάφορα άνθη!

Η γύρη διακρίνεται στην ανεμόφιλη και στην εντομόφιλη. Η πρώτη είναι αρκετές φορές επιβλαβής για τον άνθρωπο και προκαλεί σε πολλούς δερματικές και αναπνευστικές αλλεργικές αντιδράσεις. Η ανεμόφιλη γύρη δεν έχει τις θαυμαστές ιδιότητες που χαρακτηρίζουν την εντομόφιλη, για την οποία και μιλάμε εδώ και που συλλέγουν οι μέλισσες.

Στο εμπόριο η γύρη απαντάται σε τρεις μορφές: αποξηραμένη, νωπή και ζυμωμένη. Η τελευταία ονομάζεται και μελισσόψωμο. Από τη φύση της η γύρη είναι νωπή και, αν μείνει έξω από το ψυγείο, χαλάει πολύ γρήγορα και χάνει τις ευεργετικές της ιδιότητες. Για να διατηρηθεί, αποξηραίνεται με τη μέθοδο του διάκενου, δηλαδή με αντλίες που απορροφούν τον αέρα και σχηματίζουν κενό μέσα στο θάλαμο της αποξήρανσης ούτως ώστε η υγρασία να αφαιρείται. Η καλύτερη φύλαξη της αποξηραμένης γύρης γίνεται μέσα σε γυάλινα αεροστεγή δοχεία με σκέπασμα που εφαρμόζει (ερμητικά). Η νωπή γύρη φυλάσσεται επίσης σε γυάλινα βάζα και υποχρεωτικά μέσα στην κατάψυξη για να διατηρεί τη φυσική της υγρασία.

Γενικά, όσο μικρότερος είναι ο βαθμός επέμβασης στην αρχική μορφή της γύρης, όπως δηλαδή την παίρνουμε από το μελίσσι, τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη που προκύπτουν από αυτήν. Η αποξηραμένη γύρη είναι κατα 20-40% λιγότερο θρεπτική από τη νωπή γύρη. Όμως, το ποσοστό αυτό μπορεί να αντιστοιχεί στο 100% της απώλειας πολύτιμων αντιβιοτικών και αναπτυξιογόνων παραγόντων, ενζύμων και άλλων δραστικών ουσιών που καταστρέφονται, είτε απο την αποξήρανση, είτε από την οξείδωση κατά τη διάρκεια φύλαξης, μεταφοράς και διανομής.

Η αποξηραμένη γύρη έχει γεύση που θυμίζει ιχθυέλαιο. Η νωπή γύρη, ανάλογα με την φυτική της προέλευση, έχει σαφώς πιο ευχάριστη γεύση, ελαφρώς γλυκιά και λουλουδένια.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΛΗΨΗΣ

Η κατανάλωση γύρης πρέπει να ξεκινήσει με μικρή ποσότητα μέχρι να συνηθίσει το στομάχι. Προτείνεται μια κοφτή κουταλιά του γλυκού καθημερινά για μια περίπου εβδομάδα και σταδιακά ανά εβδομάδα, αύξηση σε μια γεμάτη κουταλιά της σούπας (35γρ.). Η δόση αυτή μπορεί να είναι μειωμένη, όταν μιλάμε για νωπή γύρη. Επίσης μπορεί να είναι ακόμη πιο μειωμένη, όταν η γύρη λαμβάνεται αυτούσια, μασιέται μέχρι πολτοποίησης μαζί με σίελο.

Γενικά, για έναν ενήλικα η κανονική δόση είναι 20-35γρ./ημέρα, για παιδιά 6-16 χρόνων η κανονική δόση είναι περίπου 15-20γρ./ημέρα, για παιδιά 3-6 χρονών η κανονική δόση είναι περίπου 10-15γρ./ημέρα. Οι ενήλικες και οι έφηβοι που γυμνάζονται, καθώς και οι καταπονημένοι οργανισμοί, μπορούν να καταναλώνουν διπλάσιες ή τριπλάσιες ποσότητες γύρης, αρκεί η λήψη της να γίνει σταδιακά, ώστε να συνηθίσει σιγά-σιγά το στομάχι.

Η κατανάλωση γύρης θα πρέπει να συνεχιστεί χωρίς διακοπή για 2-4 μήνες, ανάλογα με τις ανάγκες και την αντίδραση κάθε ατόμου ξεχωριστά, ώστε να δείξει τις ευεργετικές επιδράσεις της. Για όσους θέλουν να χάσουν βάρος, η γύρη πρέπει να καταναλώνεται 15-30 λεπτά πριν από το φαγητό, ενώ αντίθετα, όσοι θέλουν να κερδίσουν βάρος, να την καταναλώνουν αμέσως μετά το φαγητό. Η γύρη καταναλώνεται αυτούσια ή διαλυμένη μέσα σε φρέσκο χυμό φρούτων και λαχανικών.
Ο πλέον συνιστώμενος τρόπος είναι να καταναλώνεται αυτούσια, να μασιέται και να αναμιγνύεται με σίελο πριν από την κατάποση για τα μέγιστα οφέλη. Μπορεί, επίσης, να αναμειγνύεται με καλής ποιότητας μέλι (σε αναλογία 1:2 γύρη/μέλι), κατά προτίμηση ακατέργαστο και να καταπίνεται αργά.

Κάποιες άλλες κοινωνίες επιτρέπουν τη χορήγηση γύρης σε βρέφη κάτω του ενός έτους. Ωστόσο, παρότι δεν έχουν παρατηρηθεί κλινικές αντενδείξεις στη χορήγηση γύρης σε παιδιά κάτω των τριών ετών, η γύρη δεν συνίσταται κλινικά για παιδιά κάτω των τριών ετών.
Η συχνότητα λήψης μπορεί να εφαρμοστεί και ανά περιόδους, διάρκειας τουλάχιστον ενός μηνός, κυρίως κατά τις αλλαγές των εποχών, σε έντονες εργασιακές, περιβαλλοντικές συνθήκες ή σε περιόδους έντονης σωματικής και πνευματικής κόπωσης. Αυτό, βέβαια, συνδυαζόμενο με μια ποιοτική και ισορροπημένη διατροφή.

Γενικά, η γύρη θα έπρεπε να θεωρείται ως τροφή στο καθημερινό διαιτολόγιο και όχι ως συμπλήρωμα διατροφής. Η χρήση της μπορεί να γίνεται -και θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο- κατά τη διάρκεια όλου του έτους χωρίς κανένα πρόβλημα, ακόμη και σε μειωμένες δοσολογίες.

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ

Ρουτίνη (R): ενισχύει σημαντικά όλο το τριχοειδές σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού.
Β1, Β2, Β6, Νικοτινικό οξύ, Παντοθενικό οξύ, Φολικό οξύ
Β5, Β12 και Κ: σε μικρές ποσότητες μόνο στην μη-αποξηραμένη γύρη
C, D, Βιοτίνη, Ινοσιτόλη, A, E

ΑΜΙΝΟΞΕΑ-ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

Είκοσι αμινοξέα, τα δομικά στοιχεία των προτεϊνών, ανάμεσά τους τα εξής οχτώ τα οποία δεν παράγει ο ανθρώπινος οργανισμός: ισολευκίνη, λευκίνη, λυσίνη, μεθιονίνη, τρυπτοφάνη, φαινυλαλανίνη, κυστείνη και τυροσίνη.

Η πρωτεΐνη που περιέχεται στη γύρη είναι υψηλής βιολογικής αξίας και δεν προκαλεί μεταβολικό στρες. Αυτό σημαίνει ότι απορροφάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον οργανισμό χωρίς να δημιουργεί οξύτητα και παράσιτα, όπως συμβαίνει με την κατανάλωση κρέατος, αυγών και γαλακτοκομικών προϊόντων. Η ποσότητα πρωτεϊνικών στοιχείων στη γύρη είναι 3-7 φορές μεγαλύτερη από αυτή που βρίσκουμε σε ίσο βάρος στο κρέας, στα αυγά και στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ως εκ τούτου, 20-30 γραμμάρια γύρης μπορούν να καλύψουν τις καθημερινές πρωτεϊνικές ανάγκες ενός ενήλικα.

ΛΙΠΑΡΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Στη γύρη περιέχονται λιπαρές ουσίες σε ποσοστό 5-20%. Ορισμένες από αυτές έχουν την ιδιότητα να μειώνουν την κακή χοληστερόλη LDL και να αυξάνουν την καλή HDL, προστατεύοντας από την αρτηριοσκλήρυνση.
Η γύρη αποτοξινώνει το συκώτι (και γενικά ολόκληρο το πεπτικό σύστημα) και βοηθάει το πάγκρεας.

Ο συνδυασμός της γύρης με το μέλι, βοηθούν τον οργανισμό στην καύση του λίπους και στην απώλεια σωματικού βάρους.

Ο συνδυασμός της γύρης με το μητρικό βάμμα πρόπολης είναι ο μεγαλύτερος αντιβιοτικός δυναμίτης της φύσης εναντίον ιών, βακτηρίων και παρασίτων.
Στη γύρη περιέχονται περισσότερα από 12 βασικά ένζυμα, άκρως απαραίτητα για τις μεταβολικές διαδικασίες του οργανισμού, πολύ μεγάλο πλήθος αντιοξειδωτικών ουσιών, μεγάλες ποσότητες σε μεταλικά άλατα και ιχνοστοιχεία, πάνω απο τρεις αυξητικές ουσίες και παράγοντες ανάπτυξης, καθώς και ορισμένοι ισχυροί αντιβιοτικοί παράγοντες.

Το σημαντικότερο από όλα, όπως προκυπτεί από μελέτες, είναι ότι η γύρη περιέχει ένα ισορροπημένο συνδυασμό σε ποσότητα, όχι μόνο μεταξύ των ποικίλων βιταμινών, αλλά μεταξύ βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και ενζύμων, ο οποίος δρά συνεργιστικά. Παράλληλα, η γύρη επικάθεται στις επιφάνειες του πεπτικού συστήματος και αποδεσμεύει σταδιακά τα θρεπτικά συστατικά της, ασκώντας παράλληλα θεραπευτική δράση σε έλκη και φθορές του επιθυλίου.
Το γεγονός αυτό ενισχύει σημαντικά την αφομοίωση όλων των θρεπτικών συστατικών από τον ανθρωπινο οργανισμό.

Η γύρη

Δρα στους γενετικούς αδένες του άνδρα και της γυναίκας, είναι πολύ δραστική σε προβλήματα του προστάτη και συνίσταται ως αγωγή κατά της δυσμηνόρροιας, της προεμμηνορρυσιακής έντασης και της ακανόνιστης περιόδου.
Μετριάζει και περιορίζει σημαντικά τα προβλήματα της εμμηνόπαυσης και βελτιώνει τη γενικότερη σεξουαλική κατάσταση.

Βοηθά στη διανοητική λειτουργία, ενισχύει την καρδιά και έχει διουρητική δράση.
Ρυθμίζει την όρεξη και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, και συνίσταται ιδιαίτερα για την αντιμετώπισης της αδυναμίας και της γενικής εξασθένισης του οργανισμού, τον έλεγχο του σωματικού βάρους, ως αγωγή κατά εντερικών και πεπτικων ανωμαλιών, αγωγή και θωράκιση κατά των ιώσεων, του κρυολογήματος και άλλων λοιμωξεων.
Βελτιώνει την κατάσταση ατόμων που έχουν ήπιες αλλεργικές εκδηλώσεις και τους βοηθά, ώστε να αποκτήσουν βαθμιαία ανοσοποίηση.

Επηρεάζει θετικά την ποιότητα της τριχοφυΐας, το χρώμα των μαλλιών, βελτιώνει τον ρυθμό επούλωσης τραυμάτων, εσωτερικών και εξωτερικών, και επιταχύνει την ανάρρωση από ασθένειες.
Περιέχει βιολογικά ενεργές ουσίες που επηρεάζουν θετικά τον μεταβολισμό του νερού, ελέγχουν την εναπόθεση λίπους στον οργανισμό και γενικά προάγει την καλή φυσική κατάσταση του σώματος και του πνεύματος.

Έχει πολύ θετική επίδραση στη διάθεση του ατόμου. Είναι αγχολυτική, χαρίζει ευεξία, ευφορία, βελτιώνει τις νοητικές ικανότητες και ταυτόχρονα καταπολεμά το άγχος, το στρες, την κατάθλιψη και τις αϋπνίες.

Προστατεύει από εγκεφαλικά και καρδιοπάθειες, εξισορροπεί τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και την ποσότητα της αιμοσφαιρίνης.
Έχει θετική επίδραση σε ρευματισμούς και αρθρίτιδες, σε δερματικά προβλήματα, σε προβλήματα όρασης, σε εντερικές διαταραχές, σε προβλήματα συκωτιού. Έχει ευεργετικές επιδράσεις, ακόμη και στη νόσο του Πάρκινσον και στον διαβήτη!
Έχει ευεργετικές επιδράσεις σε εγκεφαλικές διαταραχές, ενώ αποτελεί γνωστή αγωγή σε διανοητικώς καθυστερημένα και ασθενικά παιδιά.

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ:
 • Παιδιά άνω των τριών ετών και σε έφηβους
 • Ενήλικες όλων των ηλικιών
 • Αθλούμενους, ανεξαρτήτως επιπέδου, ως διατροφικό συμπλήρωμα
 • Ανθρώπους που βιώνουν έντονη πνευματική κόπωση
 • Ανθρώπους που έχουν έντονη σωματική κόπωση
 • Άνδρες και γυναίκες με σεξουαλικές διαταραχές και διαταραχές του γεννητικού συστήματος
 • Ανθρώπους με εντερικές διαταραχές
 • Ανθρώπους με χρόνιες δερματικές παθήσεις
 • Εξασθενημένους οργανισμούς
 • Σε όσους αναρρώνουν από ίωση, κρυολόγημα, τραύμα ή ακτινοβολίες
 • Ανθρώπους λιπόσαρκους
 • Ανθρώπους που πάσχουν από ανορεξία
 • Σε όσους υποφέρουν από γενικότερη ψυχολογική κατάπτωση και αϋπνίες
 • Ανθρώπους που πάσχουν από αναιμία (σε συνδυασμό με μέλι ελάτου)
 • Σε όσους πάσχουν από εποχικές αλλεργίες
 • Σε υπερήλικες

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΓΥΡΗΣ

Το θαύμα της γύρης έγκειται στο ότι αυτά τα θρεπτικά συστατικά βρίσκονται σε μια ΤΕΛΕΙΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ, δημιουργώντας συνεργιστικές επιδράσεις οι οποίες ακόμη ερευνώνται!
Είναι αδύνατο να επιτευχθεί αυτή η αναλογία όλων των συστατικών της γύρης σε φαρμακευτικά σκευάσματα και άλλα συμπληρώματα. Κι όμως, η μέλισσα δεν γνωρίζει κανέναν κόπο, μιάς και ο σκοπός της είναι αυτός. Και δεν σταματάει εδώ! Το θαύμα της γύρης ολοκληρώνεται μέσα από τις ουσίες που περιέχονται σε αυτήν σε μικροποσότητες, τις περισσότερες από τις οποίες τις προσθέτουν οι ίδιες οι μέλισσες. Αυτές οι απειροελάχιστες ποσότητες ουσιών -με μυστήρια ονόματα- είναι το ζητούμενο από τη χρήση της γύρης, διότι ακριβώς σε εκείνες οφείλεται το 70% των ευεργετικών της ιδιοτήτων.

Την επόμενη φορά λοιπόν που θα συναντήσουμε αυτά τα αξιοθαύμαστα πετούμενα πλάσματα, ας τα χαιρετήσουμε και ας τα ευχαριστήσουμε νοερά για τα ανεκτίμητα δώρα που μας προσφέρουν απλόχερα μόνο και μόνο με την εκπλήρωση του σκοπού τους. Η γύρη είναι μόνο ένα από αυτά. Η μέλισσα μας δίνει το μέλι, τον βασιλικό πολτό, την πρόπολη, την κηρήθρα της.
Το μόνο που χρειάζεται να προσέξουμε είναι να μην γινόμαστε απειλή για αυτήν, γιατί τότε θα μας το "ανταποδώσει" με το διαπεραστικό επώδυνο κεντρί της. Όμως, ακόμη και αυτό, είναι ένα ισχυρό φάρμακο για μας. Στον βελονισμό το εσκεμένο τσίμπημα με το κεντρί της μέλισσας ονομάζεται μελισσοβελονισμός και εφαρμόζεται σε πολλές περιπτώσεις παθήσεων. Όμως το τσίμπημα και η εναπόθεση του κεντριού είναι κάτι που η ίδια η μέλισσα το επιλέγει, μόνο όταν νιώσει απειλή. Αμέσως μετά η ίδια, δυστυχώς, πεθαίνει, αλλά με αυτό τον τρόπο, της αυτοθυσίας, έχει συμβάλει στην προστασία της υπόλοιπης κυψέλης και στη διαιώνιση του είδους της.

Προσωπικά δεν χρησιμοποιώ μέλισσες στις θεραπείες βελονισμού, ακριβώς γιατί συμβαίνει αυτή η αυτοθυσία. Όμως, χρησιμοποιώ με μεγάλη ευγνωμοσύνη όλα τα υπόλοιπα δυνατά θεραπευτικά και εύγευστα δώρα που μας προσφέρει αυτό το καταπληκτικό είδος.


Γράφει: Άρτεμη Καρνέζη, Θεραπεύτρια, Καθηγήτρια Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής (Π.Κ.Ι.)
Βελονισμού και Ρεφλεξολογίας
Πηγή: www.boro.gr