Πότε μπορώ να διεκδικήσω;
     ■  Εξωιδρυματικό επίδομα: το εξωιδρυματικό επίδομα χορηγείται σε ασφαλισμένους και συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη αναπηρίας, γήρατος ή επιζώντων και στα μέλη των οικογενειών τους που πάσχουν από συγκεκριμένες ασθένειες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν λαμβάνουν το επίδομα απόλυτης αναπηρίας.

Οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν διαγνωσθεί με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

     ■  Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.ΑΣ.): το Ε.Κ.ΑΣ. αφορά τόσο τους συνταξιούχους του δημοσίου και εν γένει τους συνταξιούχους που συνταξιοδοτούνται με διατάξεις του δημοσίου όσο και τους συνταξιούχους γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), εκτός του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ).

Το Ε.Κ.Α.Σ δικαιούνται οι συνταξιούχοι γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.

Από τη συμπλήρωση του ηλικιακού ορίου των 65 ετών εξαιρούνται τα παιδιά που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου γονέα καθώς και οι ανάπηροι συνταξιούχοι γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, που πιστοποιούνται με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%, εφόσον πληρούν και τα εισοδηματικά κριτήρια.
■  Επίδομα Απόλυτης Αναπηρίας (Ε.Α.Α.): το επίδομα αυτό χορηγείται σε συνταξιούχους λόγω αναπηρίας και σε συνταξιούχους λόγω γήρατος που είναι τυφλοί, εφόσον βρίσκονται σε κατάσταση που επιβάλλει τη συνεχή επίβλεψη και συμπαράσταση από τρίτο πρόσωπο (απόλυτη αναπηρία).

Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρώ;
■  Εξωιδρυματικό επίδομα: για τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληροίτε, ανατρέξτε στην ιστοσελίδα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
■  Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.ΑΣ.): πρόκειται για μη ανταποδοτικού χαρακτήρα παροχή η οποία χορηγείται με βάση τα ετήσια οικονομικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν αθροιστικά οι συνταξιούχοι (συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημα από μισθούς και συντάξεις, ατομικό φορολογητέο εισόδημα, ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα).
■  Επίδομα απόλυτης αναπηρίας: δεν απαιτούνται επιπλέον προϋποθέσεις για την καταβολή του επιδόματος απόλυτης αναπηρίας.
Τα επιδόματα αναπηρίας που αναφέρονται στο κεφάλαιο αυτό απαλλάσσονται από τη φορολογία.

Τι δικαιούμαι και πώς μπορώ να το διεκδικήσω;
■  Εξωιδρυματικό επίδομα: το επίδομα χορηγείται από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης, πάντως όχι πριν από τη λήξη της επιδότησης λόγω ασθένειας.
Το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος στις ανωτέρω περιπτώσεις ισούται με 20 κατώτατα ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (33,57 ευρώ), όπως έχουν διαμορφωθεί κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, ενώ στην περίπτωση του μονού ακρωτηριασμού ισούται με το 10πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος κατώτατου ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη.

Επίσης, οι δικαιούχοι του εξωιδρυματικού επιδόματος λαμβάνουν επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και καλοκαιριού.

Η καταβολή του επιδόματος αναστέλλεται εφόσον ο δικαιούχος νοσηλεύεται σε ίδρυμα ασυλιακής μορφής για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 30 ημερών. Επίσης, η χορήγηση του επιδόματος διακόπτεται εάν ο συνταξιούχος επιδοτηθεί λόγω παραπληγίας από άλλο φορέα.

Για να σας χορηγηθεί το εξωιδρυματικό επίδομα πρέπει να υποβάλετε αίτηση σε μια από τις 54 γραμματείες ΚΕ.Π.Α. και να εξεταστείτε. Σε περίπτωση που κρίνετε ότι η Πρωτοβάθμια υγειονομική επιτροπή (ΑΥΕ) του ΚΕ.Π.Α. δεν σας έδωσε το σωστό ποσοστό αναπηρίας, μπορείτε να υποβάλετε προσφυγή κατά της γνωμάτευσης της ΑΥΕ προκειμένου να ζητήσετε να εξεταστείτε εκ νέου από Δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή (ΒΥΕ).
■  Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Α.Σ): το ύψος του επιδόματος και τα εισοδηματικά κριτήρια αναπροσαρμόζονται κάθε χρόνο με υπουργική απόφαση και κυμαίνονται από 30 έως 230 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με το συνολικό ποσό από συντάξεις, μισθούς, κ.λπ.
Για να σας καταβληθεί το Ε.Κ.Α.Σ πρέπει να προσκομίσετε στον ασφαλιστικό σας φορέα έντυπη αίτηση και εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας του προηγούμενου οικονομικού έτους.
■  Επίδομα απόλυτης αναπηρίας:
Για τους ασφαλισμένους πριν την 1/1/1993:

το ποσό αντιστοιχεί στο 50% του ποσού της καταβαλλόμενης σύνταξης και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 660,80 ευρώ τον μήνα.

Για τους ασφαλισμένους μετά την 1/1/1993:
■  συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας: το ποσό αντιστοιχεί στο 25% τού κατά το έτος 1991 μέσου κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ), το οποίο αναπροσαρμόζεται όταν οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων αυξάνονται.
■  συνταξιούχοι λόγω γήρατος με ολική τύφλωση: το ποσό αντιστοιχεί στο 50% του ποσού της καταβαλλόμενης σύνταξης.
Επεξήγηση όρων
■  Ασθένειες που καλύπτονται από το εξωιδρυματικό επίδομα: παραπληγία ή τετραπληγία, μυασθένεια, μυοπάθεια αναπηρία 67%, φωκομέλεια, σκλήρυνση κατά πλάκας, σύνδρομο κλάμα γαλής, ατελής οστεογένεση με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, οστεοψαθύρωση με ποσοστό 80% και άνω, αλτσχάιμερ σε τελικό στάδιο, μυϊκή δυστροφία, ακρωτηριασμός κατά τα τέσσερα άκρα από τον αστράγαλο και πάνω για τα δύο κάτω άκρα και από τον καρπό και πάνω για τα δύο άνω άκρα ή έχουν υψηλό μηριαίο ακρωτηριασμό των δύο κάτω άκρων ή πλήρη ακρωτηριασμό των δύο άνω άκρων ή αντίστοιχο ακρωτηριασμό του κάτω άκρου και του ενός άνω άκρου που δεν επιδέχονται εφαρμογή τεχνητού μέλους.
■  Μη ανταποδοτική παροχή: οι μη ανταποδοτικές παροχές αντιστοιχούν σε συμπληρωματικές παροχές που χορηγούνται ύστερα από έλεγχο περιουσιακών και εισοδηματικών πηγών σε συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων.
■  ΚΕ.Π.Α.: το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας είναι ένας ενιαίος θεσμός με αρμοδιότητα την εξασφάλιση της ενιαίας υγειονομικής κρίσης όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου και του δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων, για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας.
■  Έργο των υγειονομικών επιτροπών του ΚΕ.Π.Α. είναι ο καθορισμός του ποσοστού αναπηρίας για σύνταξη αναπηρίας, ο χαρακτηρισμός ατόμων ως ΑΜεΑ, ο καθορισμός του ποσοστού αναπηρίας για όλες τις κοινωνικές και οικονομικές παροχές ή διευκολύνσεις, για τις οποίες απαιτείται γνωμάτευση αναπηρίας και τις οποίες δικαιούνται από την πολιτεία τα άτομα με αναπηρία.
Έγγραφα που μπορεί να χρειαστεί να συμπληρώσετε
■  Αίτηση για χορήγηση εξωιδρυματικού επιδόματος/επιδόματος απόλυτης αναπηρίας 
■  Αίτηση αξιολόγησης αναπηρίας
Μάθε τα δικαιώματά σου

Οι παρακάτω σύνδεσμοι καθορίζουν νομικά τα δικαιώματά σας, δεν αποτελούν ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν αντιπροσωπεύουν την άποψη της Επιτροπής:
■  Τα εισοδήματα που απαλλάσσονται από την φορολογία όπως ορίζονται από τον Κώδικα φορολογίας εισοδήματος (Κεφάλαιο Β΄, άρθρο 14 παρ. 2)
■  Όλες οι πληροφορίες που χρειάζεστε για την διαδικασία υποβολής αίτησης στο ΚΕ.Π.Α..
Έκδοση και ιστοσελίδα της Επιτροπής:
■  Σύστημα κοινωνικής ασφάλισης: τα δικαιώματά που έχετε στο εξωτερικό ως πολίτης της ΕΕ

Με ποιον πρέπει να επικοινωνήσετε;

Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών
Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων
Γερανίου 42
104 31 Αθήνα/Athens
ΕΛΛΑΔΑ/GREECE
Τηλ: +30 2106744663
Ιστοσελίδα: www.ika.gr

Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.)

Τηλέφωνα και διευθύνσεις ΚΕ.Π.Α.: www.ika.gr/gr/infopages/kepa/tilefona_kepa.pdf

Πηγή: ec.europa.eu