Εμβόλια κατά του COVID-19 (Νόσος Κορονοϊού 2019) – με εμβόλια mRNA – (Comirnaty® της BioNTech/Pfizer και COVID-19 Vaccine Moderna® της Moderna)

11 Ιουνίου 2021


Τι είναι ο COVID-19;

Οι κορονοϊοί είναι γνωστοί εδώ και δεκαετίες. Κατά το τέλος του 2019 και στην αρχή του 2020, κυκλοφόρησε παγκοσμίως ένας νέος κορονοϊός, ο SARS-Coronavirus-2 (SARS-CoV-2), ο οποίος είναι το παθογόνο του COVID-19 (Νόσος Κορονοϊού 2019). 

Μεταξύ των συχνών συμπτωμάτων του COVID-19 είναι ο ξηρός βήχας, ο πυρετός, η δύσπνοια, καθώς και η προσωρινή απώλεια της οσμής και της γεύσης. Περιγράφεται επίσης ένα γενικό αίσθημα αδιαθεσίας που συνοδεύεται από πονοκεφάλους και πόνο στα άκρα, πονόλαιμο και συνάχι. Λιγότερο συχνά οι ασθενείς αναφέρουν ότι έχουν γαστρεντερικά προβλήματα, επιπεφυκίτιδα και πρήξιμο στους λεμφαδένες. Είναι πιθανό να δημιουργηθούν επακόλουθες βλάβες στα νεύρα ή στο καρδιαγγειακό σύστημα, καθώς και η επίμονη πορεία της νόσου. Παρόλο που η ασθένεια συχνά έχει ήπια εξέλιξη και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως, υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο η νόσος να εξελιχθεί σοβαρά, για παράδειγμα με πνευμονία, και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. 

Εκτός από την αποφυγή μόλυνσης, τηρώντας τους κανόνες AHA + A + L (διατήρηση των κοινωνικών αποστάσεων, τήρηση της υγιεινής, χρήση της μάσκας στην καθημερινή ζωή, λήψη της εφαρμογής προειδοποίησης για κορονοϊό σε κινητές συσκευές, συχνός αερισμός), το εμβόλιο προσφέρει την καλύτερη δυνατή προστασία από την ασθένεια.


Σε ποιο εμβόλιο αναφερόμαστε;

Αρκετά εμβόλια κατά του COVID-19 έχουν λάβει έγκριση τα οποία είναι κατάλληλα τόσο για ατομική προστασία από τον COVID-19 όσο και για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τα εμβόλια mRNA COVID-19 που αναφέρονται εδώ (BioNTech/Pfizer Comirnaty® και COVID-19 Vaccine Moderna® της Moderna) είναι γονιδιακά εμβόλια τα οποία βασίζονται σε αυτόν τον νέο τύπο τεχνολογίας. Υπάρχουν κι άλλα εμβόλια mRNA που βρίσκονται στο στάδιο των δοκιμών, ωστόσο δεν έχουν εγκριθεί ακόμη. 

Το mRNA (αγγελιαφόρο RNA ή ριβονουκλεϊκό οξύ) είναι το «σχεδιάγραμμα» για κάθε μεμονωμένη πρωτεΐνη του σώματος και δεν πρέπει να συγχέεται με τις ανθρώπινες γενετικές πληροφορίες – το DNA. Στα εμβόλια mRNA κατά του COVID-19 περιέχεται ένα «σχεδιάγραμμα» για ένα μεμονωμένο στοιχείο του ιού (τη λεγόμενη πρωτεΐνη ακίδα). Τα εμβόλια COVID-19 mRNA δεν περιέχουν ιούς εμβολίου ικανούς για αναπαραγωγή, πράγμα που σημαίνει ότι τα εμβολιασμένα άτομα δεν μπορούν να μεταδώσουν ιούς εμβολίου σε άλλα άτομα. 

Το mRNA που περιέχεται στα εμβόλια δεν ενσωματώνεται στο ανθρώπινο γονιδίωμα μετά τον εμβολιασμό, αλλά «διαβάζεται» μετά την είσοδό του στα κύτταρα (κυρίως σε μυϊκά κύτταρα στο σημείο του εμβολιασμού και σε ορισμένα ανοσοκύτταρα), οπότε τα κύτταρα αυτού του είδους παράγουν στη συνέχεια τα ίδια την πρωτεΐνη ακίδα. Έτσι, οι πρωτεΐνες ακίδες που παράγονται από το σώμα του εμβολιασμένου ατόμου αναγνωρίζονται ως ξένες πρωτεΐνες από το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία αντισωμάτων και ανοσοκυττάρων ενάντια στην πρωτεΐνη ακίδα του ιού. Αυτό δημιουργεί μια προστατευτική ανοσοαπόκριση.

Το mRNA που περιέχεται στο εμβόλιο αποικοδομείται στο σώμα μετά από μερικές ημέρες. Σε εκείνη τη φάση η πρωτεΐνη του ιού (η πρωτεΐνη ακίδα) δεν παράγεται πλέον.


Με ποιο τρόπο χορηγείται το εμβόλιο;

Το εμβόλιο χορηγείται με ένεση στον μυ του άνω τμήματος του βραχίονα. Το εμβόλιο πρέπει να χορηγηθεί σε δύο δόσεις. Για τους ενήλικες, η Μόνιμη Επιτροπή Ανοσοποίησης του Ινστιτούτου Robert Koch (STIKO) συνιστά ένα διάστημα 6 εβδομάδων μεταξύ του 1ου και του 2ου εμβολιασμού για τα εμβόλια mRNA κατά του COVID-19. Για τα παιδιά και τους εφήβους από 12 έως 17 ετών, η STIKO συστήνει ένα διάστημα 3 έως 6 εβδομάδων μεταξύ των δύο εμβολίων με το Comirnaty®. Στην παρούσα φάση, για τον 2ο εμβολιασμό, πρέπει να χρησιμοποιείται το ίδιο εμβόλιο από τον ίδιο κατασκευαστή όπως και για τον 1ο εμβολιασμό.

Ισχύει μια εξαίρεση για άτομα κάτω των 60 ετών στα οποία χρησιμοποιήθηκε το Vaxzevria® της AstraZeneca στον 1ο εμβολιασμό. Για αυτά τα άτομα, η STIKO συνιστά επί του παρόντος ο 2ος εμβολιασμός να πραγματοποιηθεί με εμβόλιο mRNA (Comirnaty® ή COVID-19 Vaccine Moderna®) 9 με 12 εβδομάδες μετά την 1η δόση. Ο λόγος για αυτή τη σύσταση είναι η σπάνια εμφάνιση θρόμβων αίματος (θρομβώσεις), που κάποιες φορές συνοδεύεται από μείωση των αιμοπεταλίων (θρομβοπενία), κυρίως σε άτομα κάτω των 60 ετών μετά τον εμβολιασμό με Vaxzevria®. Τα πρώτα αποτελέσματα των μελετών για αυτόν τον συνδυασμό εμβολίων (1η δόση με Vaxzevria® και 2η δόση με Comirnaty® ή COVID-19 Vaccine Moderna® είναι συγκρίσιμα με όσα παρουσιάζονται παρακάτω όσον αφορά τις επιδράσεις και τις παρενέργειες.


Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο;

Τα διαθέσιμα εμβόλια COVID-19 mRNA είναι συγκρίσιμα όσον αφορά την αποτελεσματικότητα καθώς και τις πιθανές αντιδράσεις και επιπλοκές του εμβολίου. 

Σύμφωνα με το επίπεδο γνώσεων που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή, τα εμβόλια COVID-19 mRNA παρέχουν υψηλό ποσοστό αποτελεσματικότητας της τάξης του 95% περίπου σε άτομα από 16 ετών και πάνω (Comirnaty®) ή σε άτομα από 18 ετών και πάνω (COVID-19 Vaccine Moderna®). Τα στοιχεία από τις έρευνες μέχρι στιγμής δείχνουν ότι η πιθανότητα μόλυνσης με COVID-19 ήταν περίπου 95% χαμηλότερη για εκείνους που εμβολιάστηκαν πλήρως κατά του COVID-19 σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί. Η αποτελεσματικότητα όσον αφορά την πρόληψη της νόσου COVID19 βαριάς μορφής (π.χ. με εισαγωγή στο νοσοκομείο) ήταν περίπου 85%. Αυτό σημαίνει ότι εάν ένα άτομο που εμβολιάστηκε με εμβόλιο COVID-19 έρθει σε επαφή με το παθογόνο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην νοσήσει. Είναι ακόμα άγνωστο πόσο διαρκεί αυτή η προστασία από το εμβόλιο.

Εμβολιασμός παιδιών και εφήβων ηλικίας από 12 έως 15 ετών με Comirnaty®:
Σε μια κλινική δοκιμή σε ηλικίες 12 έως 15 ετών, ο πλήρης εμβολιασμός με Comirnaty® έδειξε αποτελεσματικότητα σχεδόν 100% όσον αφορά την νόσο COVID-19. Θα πρέπει να υποτεθεί ότι η αποτελεσματικότητα είναι εξίσου υψηλή όσον αφορά τη σοβαρή νόσο COVID-19. 

Ακόμα κι αν εσείς ή το παιδί σας έχετε εμβολιαστεί, είναι απαραίτητο να συνεχίσετε να τηρείτε τους κανόνες AHA + A + L και να προστατεύετε τον εαυτό σας και το περιβάλλον σας. Οι λόγοι για αυτό είναι ότι η προστασία δεν ξεκινά αμέσως μετά τον εμβολιασμό και επίσης δεν υπάρχει στον ίδιο βαθμό σε όλα τα εμβολιασμένα άτομα. Επιπλέον, αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατό να πούμε με βεβαιότητα, εάν τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί μπορούν παρ’ όλα αυτά να μεταδώσουν τον ιό (SARS-CoV-2).


Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν κατά του COVID-19;

Το Comirnaty® έχει λάβει έγκριση για άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω. Το COVID-19 Vaccine Moderna® είναι εγκεκριμένο για άτομα από 18 ετών και πάνω. 

Η STIKO συνιστά εμβολιασμό κατά του COVID-19 για άτομα από 18 ετών και άνω. Και τα δύο εμβόλια mRNA που περιγράφονται εδώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αυτή την ηλικιακή ομάδα.

Για τα παιδιά και τους εφήβους από 12 έως 17 ετών: η STIKO συνιστά εμβολιασμό με Comirnaty® σε αυτή την ηλικιακή ομάδα για τα άτομα που αυξημένο κίνδυνο για βαριά ή μοιραία εξέλιξη του COVID-19 λόγω υποκείμενου νοσήματος. Για άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας που έχουν επαφή με άτομα που απειλούνται ιδιαίτερα από τον COVID-19, καθώς και για εφήβους που έχουν αυξημένο κίνδυνο να προσβληθούν από SARS-CoV-2 λόγω του επαγγέλματός τους, η STIKO επίσης ομοίως συνιστά εμβολιασμό με Comirnaty®.

Η STIKO αυτή τη στιγμή δεν συνιστά γενικά τον εμβολιασμό με Comirnaty® για παιδιά και εφήβους ηλικίας 12 έως 17 ετών χωρίς υποκείμενα νοσήματα, ωστόσο αυτός είναι δυνατός μετά από συμβουλή ιατρού και εφόσον το άτομο που πρόκειται να εμβολιαστεί ή ο/η κηδεμόνας του το ζητήσει μεμονωμένα και αποδεχτεί τον κίνδυνο. Επίσης, η STIKO σημειώνει ότι για τους έφηβους από 16 έως 17 ετών που έχουν ήδη λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου, ο εμβολιασμός πρέπει να ολοκληρωθεί και θα πρέπει να λάβουν τη δεύτερη δόση του εμβολίου.


Ποιοι δεν πρέπει να κάνουν το εμβόλιο;

Τα παιδιά έως και 11 ετών, για τα οποία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο, δεν πρέπει να εμβολιαστούν. 

Όσοι πάσχουν από κάποια οξεία νόσο και παρουσιάζουν πυρετό (38,5°C και άνω) θα πρέπει να εμβολιαστούν μόνο αφότου αναρρώσουν. Ωστόσο, ένα κρυολόγημα ή μια ελαφρά αυξημένη θερμοκρασία (κάτω από 38,5°C) δεν αποτελεί λόγος αναβολής του εμβολιασμού. Όσοι έχουν υπερευαισθησία σε κάποια ουσία ενός εμβολίου δεν πρέπει να εμβολιαστούν – ενημερώστε τον ιατρό που χορηγεί το εμβόλιο για τυχόν αλλεργίες που έχετε πριν να προχωρήσετε στον εμβολιασμό. Τα άτομα που παρουσίασαν άμεση αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία) μετά την 1η δόση δεν πρέπει να λάβουν τη 2η δόση. 

Άτομα χωρίς ανοσοανεπάρκεια, τα οποία αποδεδειγμένα μολύνθηκαν από τον νέο κορονοϊό, μπορούν να εμβολιαστούν κατά κανόνα 6 μήνες μετά την ανάρρωση ή μετά τη διάγνωση και στη συνέχεια θα πρέπει να λάβουν μόνο μία δόση εμβολιασμού. Ακόμα και σε περιπτώσεις που έχουν περάσει πάνω από 6 μήνες από τη διάγνωση, μία δόση εμβολιασμού είναι αρκετή. Αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατό να πούμε αν ή πότε τα άτομα αυτά θα χρειαστούν δεύτερη δόση εμβολιασμού σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Στα άτομα που αποδεδειγμένα μολύνθηκαν από τον νέο κορονοϊό μετά την 1η δόση του εμβολιασμού, η σύσταση της STIKO είναι ότι η 2η δόση θα πρέπει να τους παρασχεθεί κατά κανόνα 6 μήνες μετά από την ανάρρωση ή τη διάγνωση. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο εμβολιασμός ενέχει κίνδυνο εάν κάποιος είχε μολυνθεί από τη νόσο στο παρελθόν. Επομένως, δεν υπάρχει ιατρική αναγκαιότητα να αποκλειστεί αυτό πριν από τον εμβολιασμό. 

Δεν υπάρχει ακόμη επαρκής εμπειρία σχετικά με τη χρήση εμβολίων COVID-19 mRNA κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η Επιτροπή STIKO δεν συνιστά επί του παρόντος γενικό εμβολιασμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης - ανεξάρτητα από τον τύπο του εμβολίου COVID-19. Σε μεμονωμένες περιπτώσεις, ωστόσο, σε έγκυες γυναίκες μπορεί να γίνει το εμβόλιο ξεκινώντας κατά το 2οτρίμηνο της εγκυμοσύνης με εμβόλιο mRNA (Comirnaty® ή COVID-19 Vaccine Moderna®) μετά από εκτίμηση ωφέλειας-κινδύνων και ενδελεχή ενημέρωση. Η εκτίμηση ωφέλειας-κινδύνων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη υποκείμενα νοσήματα, τα οποία ενέχουν υψηλό κίνδυνο για σοβαρή εξέλιξη της ασθένειας COVID-19 ή συνθήκες ζωής με υψηλό κίνδυνο προσβολής από τον SARS-CoV2. Η 

Επιτροπή STIKO θεωρεί εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο ο εμβολιασμός της μητέρας κατά τη διάρκεια του θηλασμού να αποτελεί κίνδυνο για το βρέφος που θηλάζει.


Πώς πρέπει να συμπεριφέρομαι πριν και μετά τον εμβολιασμό;

Αν στο παρελθόν έχετε λιποθυμήσει μετά από εμβόλιο ή άλλη ένεση ή έχετε την προδιάθεση για αλλεργίες άμεσης αντίδρασης, παρακαλούμε όπως ενημερώσετε το προσωπικό που σας χορηγεί το εμβόλιο. 

Έτσι θα μπορεί να σας παρακολουθεί για αρκετό διάστημα μετά το εμβόλιο.

Θα πρέπει να μεσολαβήσει διάστημα τουλάχιστον 14 ημερών πριν από τη λήψη άλλων εμβολίων.Πριν από τον εμβολιασμό, ενημερώστε το ιατρό εάν έχετε διαταραχή πήξης του αίματος ή λαμβάνετε αντιπηκτικά φάρμακα. Μπορείτε να εμβολιαστείτε λαμβάνοντας απλές προφυλάξεις. Τα άτομα με ανοσολογική ανεπάρκεια μπορούν να κάνουν το εμβόλιο. Ωστόσο, ο εμβολιασμός ενδέχεται να μην είναι τόσο αποτελεσματικός σε αυτά τα άτομα. Επίσης, ενημερώστε τον ιατρό πριν από τον εμβολιασμό σε περίπτωση που έχετε αλλεργίες ή είχατε αλλεργική αντίδραση μετά από εμβολιασμό στο παρελθόν. Ο ιατρός θα σας διευκρινίσει αν υπάρχει κάποιος λόγος να μην προχωρήσετε στον εμβολιασμό.

Δεν χρειάζεται να ξεκουραστείτε μετά τη λήψη του εμβολίου. Σε περίπτωση που εμφανίσετε πόνο ή πυρετό μετά τον εμβολιασμό (βλ. «Τι είδους αντιδράσεις στο εμβόλιο μπορεί να παρουσιαστούν αφού κάνω το εμβόλιο;»), μπορείτε να πάρετε κάποιο αναλγητικό/αντιπυρετικό. Μπορείτε να συμβουλευτείτε τον οικογενειακό σας ιατρό σχετικά με αυτό το θέμα. 


Τι είδους αντιδράσεις στο εμβόλιο μπορεί να παρουσιαστούν αφού κάνω το εμβόλιο;

Μετά τον εμβολιασμό με τα εμβόλια mRNA, ενδέχεται να εμφανιστούν τοπικές και γενικές αντιδράσεις ως έκφραση της αλληλεπίδρασης του σώματος με το εμβόλιο. Αυτές οι αντιδράσεις συνήθως εμφανίζονται εντός 2 ημερών από τον εμβολιασμό και σπάνια επιμένουν για περισσότερο από 1 έως 2 ημέρες.

Comirnaty®:
Οι παρακάτω αντιδράσεις στο εμβόλιο αναφέρθηκαν σε κάτω από 10% των ατόμων στις μελέτες έγκρισης που περιλαμβάνουν όλους τους συμμετέχοντες στην μελέτη από 12 ετών και πάνω: ναυτία και ερυθρότητα γύρω από το σημείο της ένεσης εμφανίστηκαν συχνά (μεταξύ 1% και 10%). Οίδημα στους λεμφαδένες, αϋπνία, πόνος στον βραχίονα όπου έγινε το εμβόλιο, αδιαθεσία, φαγούρα στο σημείο της ένεσης και αντιδράσεις υπερευαισθησίας (π.χ. γενικευμένο εξάνθημα και φαγούρα) εμφανίστηκαν περιστασιακά (μεταξύ 0,1 και 1%). Από τότε που ξεκίνησε ο εμβολιασμός, η διάρροια έχει αναφερθεί επίσης πολύ συχνά (10% ή περισσότερο) και ο εμετός έχει αναφερθεί συχνά (από 1% έως 10%).

Συχνές αντιδράσεις στο εμβόλιο (σε πάνω από 10% των ατόμων) μπορούν να αναφερθούν ανεξαρτήτων ηλικίας:

Άτομα από 16 ετών και πάνω: οι αντιδράσεις στο εμβόλιο με τις συχνότερες αναφορές στις μελέτες έγκρισης ήταν πόνος στο σημείο της ένεσης (πάνω από 80%), κόπωση (πάνω από 60%), πονοκέφαλος (πάνω από 50%), μυϊκοί πόνοι και κρυάδες (πάνω από 30%), πόνοι στις αρθρώσεις (πάνω από 20%), πυρετός και πρήξιμο στο σημείο της ένεσης (πάνω από 10%).
Παιδιά και έφηβοι από 12 έως 15 ετών: οι αντιδράσεις στο εμβόλιο με τις συχνότερες αναφορές στις μελέτες έγκρισης μετά τη χορήγηση Comirnaty® κατά τη διάρκεια της 2-μηνης ως επί το πλείστον περιόδου παρακολούθησης ήταν: πόνος στο σημείο της ένεσης (πάνω από 90%), κόπωση και πονοκέφαλοι (πάνω από 70%), μυϊκοί πόνοι και κρυάδες (πάνω από 40%), πόνοι στις αρθρώσεις και πυρετός (πάνω από 20%).

COVID-19 Vaccine Moderna®: Οι αντιδράσεις στο εμβόλιο με τις συχνότερες αναφορές στις μελέτες έγκρισης ήταν: πόνος στο σημείο της ένεσης (πάνω από 90%), κόπωση (70%), πονοκέφαλοι και μυϊκοί πόνοι (πάνω από 60%), πόνοι στις αρθρώσεις και κρυάδες (πάνω από 40%), ναυτία ή εμετός (πάνω από 20%), οίδημα ή ευαισθησία στον πόνο στους λεμφαδένες στις μασχάλες, πυρετός, οίδημα και ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης (πάνω από 10%). Κοινό εξάνθημα καθώς και εξάνθημα, ερυθρότητα ή κνίδωση στο σημείο της ένεσης εμφανίστηκαν συχνά (μεταξύ 1% και 10%). Περιστασιακά (μεταξύ 0,1% και 1%), εμφανίστηκε φαγούρα στο σημείο της ένεσης. 

Σε ηλικιωμένα άτομα, οι περισσότερες αντιδράσεις παρατηρούνται με ελαφρώς μικρότερη συχνότητα σε σχέση με τα νεότερα άτομα. Οι αντιδράσεις εμβολιασμού αναφέρονται ως ήπιες ή μέτριες και εμφανίζονται ελαφρώς συχνότερα μετά τη δεύτερη δόση.


Είναι πιθανές οι επιπλοκές λόγω του εμβολίου;

Οι επιπλοκές που σχετίζονται με το εμβόλιο είναι συνέπειες του εμβολίου οι οποίες υπερβαίνουν την κανονική έκταση μιας αντίδρασης στο εμβόλιο και επηρεάζουν σημαντικά την υγεία του εμβολιασμένου ατόμου.

Κατά τη διάρκεια των εκτεταμένων κλινικών δοκιμών που προηγήθηκαν της έγκρισης, περιπτώσεις οξείας παράλυσης του προσώπου παρατηρήθηκαν σπάνια (μεταξύ 0,1 και 0,01%) μετά τη χορήγηση εμβολίων mRNA (Comirnaty®: 4 περιπτώσεις μετά τη χορήγηση του εμβολίου. COVID-19 Vaccine Moderna®: 3 περιπτώσεις μετά τη χορήγηση του εμβολίου και 1 περίπτωση στην ομάδα ελέγχου. Σε όλες τις περιπτώσεις, η παράλυση προσώπου υποχώρησε σε μερικές εβδομάδες. Αυτές οι παραλύσεις προσώπου ενδέχεται να οφείλονται στον εμβολιασμό. Αντιδράσεις υπερευαισθησίας παρατηρήθηκαν σε σπάνιες περιπτώσεις (μεταξύ 0,1% και 0,01%): κνίδωση ή πρήξιμο στο πρόσωπο μετά τη χορήγηση του Comirnaty® και 2 περιπτώσεις πρηξίματος στο πρόσωπο μετά τη χορήγηση του COVID-19 Vaccine Moderna® ().

Μετά τη χορήγηση του εμβολίου, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί αντιδράσεις αναφυλαξίας (άμεσες αλλεργικές αντιδράσεις). Αυτές έλαβαν χώρα λίγο μετά τη χορήγηση του εμβολίου και χρειάστηκαν ιατρική περίθαλψη. 

Μέχρι στιγμής, στη Γερμανία έχουν χορηγηθεί αρκετά εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων mRNACOVID-19. Οι παρενέργειες που αναφέρθηκαν προηγουμένως στο Ινστιτούτο Paul Ehrlich μετά τον εμβολιασμό με εμβόλια mRNA ήταν κυρίως προσωρινές τοπικές και γενικές αντιδράσεις.

Αναφυλακτικές αντιδράσεις (άμεσες αλλεργικές αντιδράσεις) έχουν αναφερθεί πολύ σπάνια μετά τον εμβολιασμό με τα δύο εμβόλια mRNA.

Όπως συμβαίνει με όλα τα εμβόλια, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μια άμεση αλλεργική αντίδραση ή ακόμα και αλλεργικό σοκ ή άλλες έως τώρα άγνωστες επιπλοκές δεν μπορούν να αποκλειστούν κατηγορηματικά.

Εάν μετά τον εμβολιασμό εμφανιστούν συμπτώματα, τα οποία ξεπερνούν τις προαναφερθείσες τοπικές και γενικές αντιδράσεις που περνούν γρήγορα, φυσικά μπορείτε να συμβουλευτείτε στον οικογενειακό σας ιατρό. Αν οι επιπτώσεις είναι σοβαρές, ζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα.

Αυτό το ενημερωτικό δελτίο προετοιμάστηκε από την Deutsches Grünes Kreuz e.V., Marburg σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Robert Koch, Βερολίνο.


Έχετε επίσης τη δυνατότητα να αναφέρετε τις παρενέργειες οι ίδιοι: 

Εκτός από αυτό το ενημερωτικό δελτίο, ο ιατρός που θα σας κάνει το εμβόλιο θα σας δώσει την ευκαιρία να κάνετε μια συζήτηση για να λάβετε διευκρινίσεις.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον COVID-19 και τα εμβόλια κατά του COVID-19



Δείτε όλο το PDF