Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση του ΚΝΣ. Προσβάλει διάφορα μέρη του ΚΝΣ όπως το πυραμιδικό σύστημα, την παρεγκεφαλίδα, τον νωτιαίο μυελό και σπανιότερα τα περιφερικά νεύρα.

Όπως μαρτυρεί και το όνομα της νόσου, καταστρέφεται η μυελίνη που περιβάλει τα νεύρα, η οποία αντικαθιστάται από τον ουλώδη ιστό όπου και δημιουργεί μικρές πλάκες κατά μήκος του εγκεφαλονωτιαίου άξονα. Προσβάλλει συνήθως τις ηλικίες 20 - 40 ετών. Για τη σωστή και ολοκληρωμένη θεραπεία της νόσου συγκροτείται ομάδα αποκατάστασης από ιατρό, φυσικοθεραπευτή, ψυχολόγο, διαιτολόγο, εργοθεραπευτή, νοσηλευτή και κοινωνικό λειτουργό.

Ο κύριος ρόλος της φυσικοθεραπείας στη ΣΚΠ είναι:

●    Η βελτίωση της κατάστασης των συμπτωμάτων της πάθησης ( αποκατάσταση των παραμορφώσεων )
●    Η δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης του ασθενούς
●    Η αύξηση ή διατήρηση της υπάρχουσας λειτουργικής ικανότητας του ασθενούς
●    Η αναστολή ή καθυστέρηση ή πρόληψη της ανάπτυξης δευτεροπαθών επιπλοκών
●    Η καλή φυσική κατάσταση του ασθενούς


Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση σε ασθενή με ΣΚΠ με αταξία:
Κινητική αταξία είναι η διαταραχή της ισορροπίας και του συντονισμού των κινήσεων με μυϊκή ατονία που οφείλεται σε παρεγκεφαλιδική βλάβη. Ο φυσικοθεραπευτής θα δώσει μεγάλη βαρύτητα στη σταθεροποίηση της θέσης και ιδιαίτερα του κορμού του ασθενή με πρόγραμμα για το μυϊκό σύστημα. Χρησιμοποιείται η τεχνική της αντίστροφης σταθεροποίησης (PNF) στην οποία γίνεται εφαρμογή εναλλακτικών ισοτονικών συσπάσεων ώστε να προκληθεί αρκετή αντίσταση και να εμποδίσει ο φυσικοθεραπευτής την κίνηση. Έτσι προκαλείται αύξηση της σταθερότητας, της ισορροπίας και της μυϊκής δύναμης. Η τεχνική PNF συνδυάζει κίνηση της ωμοπλάτης και της λεκάνης ταυτόχρονα σε πλάγια θέση καθώς και το ρολλάρισμα. Η αταξία στις κινήσεις των άκρων αντιμετωπίζεται με εφαρμογή βαρών γύρω από τον καρπό και την ποδοκνημική. Επίσης, γίνεται χρήση των ασκήσεων FRANKEL όπου ο ασθενής εκτελεί συγκεκριμένες ασκήσεις πολλές φορές την κάθε μία ενώ χρησιμοποιεί την όραση και την ακοή του.

Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση μυϊκής αδυναμίας σε ασθενή με ΣΚΠ:
Σ' αυτήν την περίπτωση ο μυς του ασθενούς θα πρέπει να υπερνικήσει τη σπαστικότητα των ανταγωνιστικών μυών και όχι απαραίτητα τη βαρύτητα για να εκτελέσει μια κίνηση. Η μυϊκή αδυναμία εξάλλου προκαλεί κόπωση. Οι ασκήσεις με βάρη αυξάνουν την σπαστικότητα των μυών και προκαλεί κόπωση. Με επιφύλαξη ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να κάνει ασκήσεις με βάρη των 2 - 3 σετ οι οποίες θα περιλαμβάνουν 8 - 10 επαναλήψεις η κάθε άσκηση και σε διάστημα 2 -3 εβδομάδων να αυξήσει το βάρος 0,5 - 1 kg 1 - 2 φορές. Πριν από την άσκηση πρέπει να γίνονται ασκήσεις με διατάσεις για να μειώνεται η σπαστικότητα των μυών και να αυξάνεται η ελαστικότητα.

Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση σε ασθενή με ΣΚΠ με σπαστικότητα:
Ο φυσικοθεραπευτής εφαρμόζει ασκήσεις - διατάσεις στον ασθενή στις αρθρώσεις και μυϊκές ομάδες που έχουν προσβληθεί. Η ήπια παρατεταμένη διάταση συντελεί σημαντικά στην ελάττωση της σπαστικότητας , της κυκλοφορικής στάσης και προλαμβάνει τις συσπάσεις του μυ. Η διάταση θα πρέπει να διατηρείται στο σημείο που την ανέχεται ο ασθενής, δε θα πρέπει να ξεπερνά τα όρια του πόνου και καλό θα είναι ο ασθενής να παραμένει στη θέση διάτασης για 1 - 2 λεπτά. Τις διατάσεις μπορεί να τις εκτελέσει και μόνος του ενεργητικά.

Ασκήσεις αποκατάστασης καλής φυσικής κατάστασης του ασθενούς με ΣΚΠ:
Με τον όρο φυσική κατάσταση εννοούμε τη φυσιολογική λειτουργική ικανότητα του ανθρώπου η οποία εξασφαλίζει μια ανώτερη ποιότητα ζωής. Οι μη περπατικοί άνθρωποι επιβαρύνουν το καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα με αποτέλεσμα να αυξάνεται η μυϊκή αδυναμία και όχι μόνο. Συνιστάται αερόβια άσκηση για όλους τους ασθενής η οποία δε θα πρέπει να κουράζει τον ασθενή και να του προκαλεί αναπνευστική δυσχέρεια. Η αερόβια άσκηση θα περιλαμβάνει περπάτημα, τρέξιμο, κολύμβηση και ποδήλατο. Πριν από την άσκηση θα πρέπει να γίνεται προθέρμανση και στο τέλος χαλάρωση.


Έλενα Περλεπέ
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, ΒSc 


Πηγή: www.logodiatrofis.gr