οσφυονωτιαία παρακέντηση

Τι πρέπει να προετοιμάσω εκ των προτέρων;

Αν υποθέσουμε ότι δεν πρόκειται για επείγουσα κατάσταση, θα σας έχει δοθεί ημερομηνία και ώρα για την οσφυονωτιαία παρακέντηση.
Το νοσοκομείο συνήθως στέλνει πληροφορίες σχετικά με το τι να περιμένετε και τι να φέρετε μαζί σας. Μπορεί να βρίσκεστε στο νοσοκομείο για λίγες ώρες, αλλά δεν είναι πιθανό να χρειαστεί να μείνετε μια νύχτα.

Μπορεί να θέλετε να φοράτε ρούχα που είναι κατάλληλα για ξεκούραση στο κρεβάτι και να παίρνετε πράγματα που μπορείτε να κάνετε ενώ ξεκουράζεστε. Συνήθως δεν χρειάζεται να σταματήσετε να τρώτε ή να πίνετε πριν από την εξέταση. Στην πραγματικότητα, μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή ή στη μείωση οποιουδήποτε πονοκεφάλου μετά τη διαδικασία, εάν είστε καλά ενυδατωμένοι. Θα πρέπει να παίρνετε όλα τα φάρμακά σας, εκτός εάν σας ζητηθεί να μην το κάνετε αυτό.

Το αν θέλετε κάποιον μαζί σας την ημέρα του τεστ είναι προσωπική επιλογή. Μπορεί να μην αισθάνεστε ότι μπορείτε να πάτε μόνοι σας στο σπίτι και δεν συνιστάται να οδηγείτε μετά, επομένως μπορεί να είναι λογικό να έχετε κάποιον να σας πάει σπίτι.

Πότε εφαρμόζεται η οσφυονωτιαία παρακέντηση;

Η οσφυονωτιαία παρακέντηση εφαρμόζεται για να συμβάλλει μέσω της εξέτασης της πίεσης και της σύστασης του ΕΝΥ  στη διάγνωση πολλών  νευρολογικών παθήσεων, όπως:

  • Η μηνιγγίτιδα
  • Οι νεοπλασίες
  • Το σύνδρομο Guillain Barre
  • H σκλήρυνση κατά πλάκας
  • Η ιδιοπαθής ενδοκράνια πίεση
  • Η εγκεφαλίτιδα
  • Η υπαραχνοειδής αιμορραγία
  • Η μυελίτιδα

Τι συμβαίνει στο νοσοκομείο;

Ο γιατρός (ή άλλος επαγγελματίας) θα συζητήσει μαζί σας τι πρόκειται να κάνει. Θα εξηγήσουν τι προτείνουν να κάνουν, πώς περιμένουν να το κάνουν, γιατί πιστεύουν ότι είναι κατάλληλο για εσάς, ποιες είναι οι συχνές επιπλοκές και, εάν υπάρχουν, σημαντικές πιθανές επιπλοκές. Αυτή είναι η ευκαιρία σας να κάνετε ερωτήσεις. Θα σας ζητήσουν επίσης να υπογράψετε ένα έντυπο που να συναινεί στη διαδικασία που σας έχουν περιγράψει.

Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι το υγρό που περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, είναι μέσα σε έναν σάκο λεπτής μεμβράνης (τον σκληρό σάκο). Ο σκληρός σάκος περιβάλλεται εξ ολοκλήρου από τη σπονδυλική στήλη, περνώντας από τρύπες στο πίσω μέρος κάθε σπονδύλου. Τα δείγματα λαμβάνονται συνήθως από το κάτω μέρος της πλάτης, στο κάτω μέρος του σάκου της σκληράς μήνιγγας, όπου υπάρχει γενικά καλή ποσότητα ΕΝΥ γύρω από τα νεύρα που πηγαίνουν στα πόδια.

Όταν όλα είναι έτοιμα να ξεκινήσουν, ο γιατρός θα σας ζητήσει να μπείτε σε μια θέση που να κυρτώνει το κάτω μέρος της πλάτης σας. Μπορεί να είστε ξαπλωμένοι στο πλάι σε ένα είδος εμβρυϊκής θέσης με τα γόνατά σας προς τα πάνω και το κεφάλι προς τα κάτω, ή να κάθεστε σε μια καρέκλα με το κεφάλι σας κάτω προς τα γόνατά σας, πιθανώς να γέρνετε πάνω από ένα μαξιλάρι για να αποκτήσετε το σχήμα. Αυτές οι θέσεις σημαίνουν ότι τα κενά μεταξύ των οστέινων σπονδύλων στο κάτω μέρος της πλάτης είναι όσο το δυνατόν ευρύτερα, αυτό διευκολύνει τη διαδικασία.

Η λήψη δείγματος εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) μοιάζει λίγο με τη λήψη δείγματος αίματος. Μια βελόνα πρέπει να τοποθετηθεί στη σωστή θέση και να αφαιρεθεί με μια σύριγγα. Κατά τη λήψη δείγματος, η βελόνα πρέπει να περάσει ανάμεσα σε δύο παρακείμενους σπονδύλους, μέσω της προστατευτικής μεμβράνης της σκληράς μήνιγγας και στο ΕΝΥ.

Ο γιατρός θα καθαρίσει το κάτω μέρος της πλάτης σας για να αποφύγει τη μόλυνση, χρησιμοποιώντας ιώδιο ή άλλο υγρό. Αυτό είναι συνήθως μάλλον κρύο και το ιώδιο αφήνει έναν κιτρινωπό λεκέ, ο οποίος μπορεί να μπει στα ρούχα σας. Στη συνέχεια θα αποστειρωσουν το μέρος γύρω από την πλάτη σας.

Κάποιο τοπικό αναισθητικό θα μπει μέσω μιας μικρής βελόνας. Αυτό τσιμπάει αλλά μόνο για μια στιγμή. Πιθανότατα θα βάλουν περισσότερο λίγο βαθύτερα για να μουδιάσουν τους υποκείμενους ιστούς, τους οποίους μπορεί να αισθάνεστε ή όχι. Το αναισθητικό λειτουργεί μέσα σε δευτερόλεπτα, αλλά αν αισθάνεστε έντονους πόνους κατά τη διάρκεια της οσφυϊκής παρακέντησης, πείτε τους και μπορούν να σας δώσουν περισσότερο.

Η βελόνα που χρησιμοποιείται για τη συλλογή του ΕΝΥ είναι πολύ λεπτή - πολύ πιο λεπτή από το είδος της βελόνας που χρησιμοποιείται για μια εξέταση αίματος - και μπορεί να χρειαστεί να είναι αρκετά μεγάλη. Όταν ο γιατρός βάζει τη βελόνα, μπορεί να νιώθετε σαν κάποιος να σας σπρώχνει στην πλάτη, αν και μερικοί άνθρωποι δεν αισθάνονται τίποτα.

Υπάρχουν πολλά νεύρα μέσα στο υγρό στον νωτιαίο σωλήνα, αλλά συνήθως έχουν χώρο να απομακρυνθούν. Εάν αγγίξουν ένα από τα νεύρα, μπορεί να σας προκαλέσει έναν δυσάρεστο πόνο, συνήθως στο πόδι σας.

Μόλις η βελόνα βρεθεί στη σωστή θέση, χρειάζονται μερικά δευτερόλεπτα για να ληφθεί το δείγμα. Είναι σημαντικό να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο ακίνητοι για το χρόνο συλλογής του δείγματος, αλλά αυτό είναι μόνο ένα ή δύο λεπτά.

Στη συνέχεια αφαιρείται η βελόνα. Η μικροσκοπική οπή στη μεμβράνη που προκαλείται από την οσφυϊκή παρακέντηση συνήθως σφραγίζεται μόνη της, αν και αυτή η σφράγιση δεν είναι πολύ ισχυρή. Αμέσως μετά το τεστ θα σας πει να μείνετε ακίνητοι και να κινηθείτε προσεκτικά.

Τι γίνεται μετά;

Θα σας πουν να μείνετε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι για περίπου μία ώρα, πιθανώς έως και έξι ώρες. Εάν τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, μπορεί να μπορείτε να φύγετε μετά από δύο ή τρεις ώρες.

Λόγω της απώλειας του υγρού και της αλλαγής της πίεσης γύρω από τον εγκέφαλο, ένας πονοκέφαλος μετά τη διαδικασία είναι συχνός. Δυστυχώς μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστος πράγματι, αλλά δεν έχουν όλοι. Το σώμα αντικαθιστά το ΕΝΥ που λείπει, αλλά αυτό διαρκεί περίπου μια μέρα. Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει να πάρετε κάποιο απλό παυσίπονο για την ανακούφιση από τον πόνο.

Η άλλη κοινή παρενέργεια είναι να έχετε ήπιο πρήξιμο και πόνο στην πλάτη γύρω από την περιοχή όπου ελήφθη το δείγμα. Αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίσει μέσα σε λίγες μέρες.

Είναι χρήσιμο να παραμένετε καλά ενυδατωμένοι μετά το τεστ και είναι πιθανώς καλή ιδέα να κάνετε πιο ήπια πράγματα για μια μέρα περίπου. Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ότι η καφεΐνη, όπως το και τσάι, βοηθούν επίσης.

Θα πρέπει να λάβετε πληροφορίες σχετικά με το τι πρέπει να κάνετε εάν υπάρχουν άλλα προβλήματα. Για παράδειγμα, εάν το πρήξιμο στο σημείο της παρακέντησης επιδεινωθεί ή υπάρχει διαρροή υγρού ή έχετε έντονο πονοκέφαλο που δεν βελτιώνεται με απλά παυσίπονα.

Πηγή: mstrust.org.uk